Analiza finansowa: Wykres radarowy Nagashimy

Analiza funkcjonowania kontrahentów, ocena ich perspektyw, wraz z prognozowaniem przyszłości, należą do głównych zadań credit managera. Realizowane jest to na bazie analizy otoczenia (czynników jakościowych) oraz analizy sprawozdań finansowych (czynników ilościowych). Szukając ciekawych narzędzi w tym drugim obszarze, warto pochylić się nad analizą radarową Nagashimy, która z pewnością jest kompleksowym narzędziem oceny efektywności funkcjonowania firmy.

Analiza radarowa Nagashimy, zwana też Metodą pentagralną radaru Nagashimy, jest to metoda oparta na rozwiązaniach proponowanych przez tradycyjną analizę wskaźnikową, a opiera się na danych historycznych zawartych głównie w sprawozdaniach finansowych. Autor, pan Soichiro Nagashima (przewodniczący Centralnego Instytutu Produktywności w Tokyo, konsultant, wykładowca i szkoleniowiec), zaproponował dwie wersje. Pierwsza – skrócona oparta jest na 10 miernikach, z kolei druga jest bardziej rozbudowana i składa się z 30 wskaźników. Niewątpliwie wersja druga jest bardziej pracochłonna, ale uzyskać można lepszy obraz kondycji finansowej jednostki gospodarczej. Charakterystyczną cechą tego modelu jest wizualizacja osiągniętych wyników.

Konstrukcja modelu Nagashimy opiera się na pięciu obszarach oceny efektywności funkcjonowania przedsiębiorstwa:

1. rentowności,
2. produktywności,
3. aktywności kapitałowej,
4. stabilności finansowej,
5. perspektywy wzrostu.

Dzięki obliczeniu docelowo 6 wskaźników dla każdego z 5 obszarów (łącznie 30 miar ekonomiczno-finansowych) i ujęciu ich w formie specjalnej formy wykresu, przypominającego obraz z ekranów urządzeń radarowych, uzyskujemy czytelny obraz efektywności firmy i jej pozycji konkurencyjnej w sektorze.

Ale wykres radarowy Nagashimy to nie tylko wskaźniki dla danego przedsiębiorstwa. Główną ideą jest porównanie ich dotzw. Średnich sektorowych, lub innego przedsiębiorstwa. Jedynie porównanie wskaźników analizowanego podmiotu ze wskaźnikami uzyskiwanymi przez konkurentów z branży lub średnimi wskaźnikami sektorowymi pozwala określić pozycję badanego przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw w konkretnych sektorach gospodarki. I tylko w sytuacji dysponowania wskaźnikami sektorowymi z zakresu rentowności, sprawności gospodarowania zasobami, płynności finansowej oraz innych wskaźników finansowych, do analizy konkurencyjności badanego przedsiębiorstwa na tle branży użyteczny może być tzw. Radar Nagashimy, pozwalający określić względne kształtowanie się wybranego zestawu wskaźników na tle konkurentów z branży.

Wyliczone miary dla sektora przedstawiamy na wykresie tak, aby zamykając punkty oznaczające ich przeciętne wielkości, otrzymać wykres kołowy (ciemniejszy obszar na rysunku poniżej). Z kolei wyniki osiągnięte przez badaną firmę oznaczamy na wykresie tak, aby powstawał obraz pewnej figury geometrycznej (jaśniejsze tło).

 

źródło: opracowanie własne na podstawie: Andrzej Kowalczuk, Analiza konkurencyjności największych podmiotów branży budowlanej z województwa podlaskiego na tle sektora, w oparciu o Radar Nagashimy

 

Kreślenie powyższego wykresu wymaga wcześniejszego odpowiedniego „zeskalowania” promieni wychodzących ze środka „radaru” w stronę pól z nazwami poszczególnych wskaźników. Podstawą do skalowania są przeciętne wielkości poszczególnych wskaźników dla sektora działania firmy lub wyniki głównego konkurenta. W pierwszej kolejności rysujemy okrąg, który dzielony jest na odpowiednią liczbę promieni (łącznie 30). Następnie każdy promień opisujemy nazwą danego wskaźnika, a na brzegu okręgu podajemy wielkość przeciętną miernika wyznaczoną dla sektora lub wielkość porównawczą obliczoną dla konkurenta. Następnie wydłużamy promienie poza okrąg i skalujemy zarówno wydłużone promienie, jak i promień wewnątrz okręgu, przyjmując skalę subiektywną (np. skok o 5 albo o 10 itp.). Wielkości odpowiednich wskaźników analizowanej firmy zaznaczamy albo na zewnątrz, albo wewnątrz okręgu i łączymy. W ten sposób uzyskujemy obraz radarowy. Pamiętajmy o niejednorodnym kierunku „pozytywnych” zmian” we wskaźnikach wykresu. Dla jednym wzrost będzie pozytywny, a dla drugich wręcz przeciwnie. Dlatego skale na „radarze” są różne dla różnych wskaźników.

Jeśli w obliczanych miarach w poszczególnych perspektywach analizy otrzymujemy wynik dla badanej firmy znajdujący się:

1. Na zewnątrz okręgu prezentującego sytuację u przedsiębiorstw konkurencyjnych lub w sektorze, możemy wyciągnąć wniosek o korzystniejszej i bardziej efektywnej sytuacji badanej firmy w danym okresie;
2. Wewnątrz okręgu dla firm konkurencyjnych lub sektora, możemy te perspektywy oceny efektywności badanej firmy uznać za negatywne i wyjaśnić przyczyny, które spowodowały tę sytuację.

 

Rentowność

Pierwszym wymiarem oceny firmy, pozycjonowanym zawsze na szczycie wykresu radarowego, jest zyskowność (rentowność). Opisana jest ona sześcioma wskaźnikami, których zestawienie znajduje się w poniższej tabeli. Kryterium rentowności pozwala określić jak zyskowna jest sprzedaż, jakie korzyści osiąga przedsiębiorstwo z posiadanego majątku oraz jaki jest zwrot zaangażowanych kapitałów własnych.

Nr	Nazwa wskaźnika	Postać wskaźnika	Pozytywnie gdy wskaźnik:
1	Zyskowność aktywów (ROA)	Zysk netto / Aktywa	Rośnie
2	Rentowność brutto sprzedaży	Zysk brutto / Przychody netto ze sprzedaży	Rośnie
3	Udział kosztów zarządu i kosztów sprzedaży w przychodach ze sprzedaży	(Koszty zarządu + Koszty sprzedaży) / Przychody netto ze sprzedaży	Maleje
4	Rentowność operacyjna	Zysk operacyjny (EBIT) / Przychody netto ze sprzedaży	Rośnie
5	Rentowność netto sprzedaży (ROS)	Zysk netto / Przychody netto ze sprzedaży	Rośnie
6	Stopa zwrotu z kapitału własnego (ROE)	Zysk netto / Kapitał własny	Rośnie

Rentowność aktywów (ROA – ang. Return on Assets), nazywana też stopą zwrotu z aktywów, można traktować jako najbardziej podstawowy wskaźnik zarządczy, łączący ze sobą rentowność netto sprzedaży i obrotowość aktywów:

Zysk netto / Aktywa (efektywność aktywów) =

= Zysk netto / Przychody ze sprzedaży (zyskowność biznesu) x

x Przychody ze sprzedaży / Aktywa (sprawność wykorzystania aktywów)

Powyższe pokazuje, iż efektywność wykorzystania posiadanych aktywów oraz zaangażowanych w nie kapitałów zależy bezpośrednio i proporcjonalnie od rentowności działalności gospodarczej firmy, mierzonej miernikiem zyskowności sprzedaży netto (zyskowności biznesu) oraz sprawnością wykorzystania posiadanych zasobów majątkowych, czyli obrotowością lub produktywnością aktywów. Oznacza to, że wzrost zyskowności aktywów firma może osiągnąć poprzez poprawę rentowności sprzedaży oraz sprawniejsze, bardziej wydajne wykorzystanie posiadanych zasobów majątkowych. Na przykład może wycofać się z nierentownych rynków lub produkcji o słabej marży, czy też skrócić cykl obrotu zapasami, przyspieszyć czas inkasowania należności, upłynnić zbędne aktywa trwałe itd.

Rentowność brutto sprzedaży odzwierciedla atrakcyjność ekonomiczną portfela produktów i usług oferowanych przez firmę. Możemy określić pozycję konkurencyjną badanej firmy porównując ten wskaźnik z takim samym miernikiem wyznaczonym dla konkurentów w branży.

Wskaźnik udziału kosztów zarządu i sprzedaży w przychodach ze sprzedaży umożliwia ocenę efektywności osiąganej dzięki wdrażaniu strategii lepszego zarządzania poprzez mniejszą biurokrację. Najlepiej ocenimy firmę wówczas, gdy koszty zarządu (stałe ze swojej natury) i koszty sprzedaży są jak najmniejsze. Najlepiej gdy koszty zarządu i sprzedaży nie rosną lub rosną wolniej niż wzrost przychodów netto ze sprzedaży.

Rentowność operacyjna odzwierciedla skuteczność firmy w tworzeniu zysku z podstawowej działalności. Miernikiem zysku operacyjnego jest tu różnica zysku brutto ze sprzedaży oraz kosztów sprzedaży i kosztów zarządu. Im mniejsze koszty sprzedaży i koszty zarządu, tym w konsekwencji większy zysk operacyjny.

Rentowność netto sprzedaży (ROS – ang. Return on Sales) pokazuje bieżący wynik osiągany z pełnej działalności gospodarczej firmy na rynku. Musimy mieć świadomość, że część zysku jest generowana przez działania niewynikające wprost z prowadzonej głównej działalności biznesowej (operacyjnej) oraz z pozostałych działań firmy. Szczególnie należy zwrócić tutaj uwagę na działania pozaoperacyjne i finansowe, które mogą kreować wynik dzięki „zabiegom” finansowym, często fałszującym rzeczywisty obraz, podczas gdy zysk operacyjny jest ujemny.

Stopa zwrotu z kapitału własnego (ROE – ang. Return on Equity) pozwala ocenić wyniki firmy z perspektywy właścicielskiej. Innymi słowy mówi nam, ile zysku netto przypada na każdą złotówkę zaangażowanego kapitału własnego. Wśród analityków spotyka się najczęściej pogląd, iż jeśli ten wskaźnik jest niski, odzwierciedla to słabe zarządzanie i niską efektywność firmy.

Opisane powyżej sześć wskaźników ukazuje bezpośrednio zyskowność firmy, która jest niezmiernie ważna w ocenie jej konkurencyjności. Wskaźniki te wskazują również na stopień przewagi kosztowej, jaką może mieć przedsiębiorstwo na rynku.

 

Produktywność

Produktywność dotyczy efektywności wykorzystania zasobów ludzkich lub kapitału intelektualnego firmy. Z tego powodu, podstawowe wskaźniki liczymy w tym przypadku w odniesieniu do jednego zatrudnionego. W tabeli poniżej możemy odczytać formuły sześciu podstawowych wskaźników produktywności zamieszczonych w modelu radarowym Nagashimy.

Nr	Nazwa wskaźnika	Postać wskaźnika	Pozytywnie gdy wskaźnik:
1	Wydajność zatrudnionych	Przychody netto ze sprzedaży / Liczba zatrudnionych	Rośnie
2	Wartość dodana na zatrudnionego	Wartość dodana / Liczba zatrudnionych	Rośnie
3	Wskaźnik udziału robocizny w wartości dodanej	Koszty robocizny / Wartość dodana	Maleje lub pozostaje bez zmian
4	Wyposażenie majątkowe zatrudnionych w aktywa trwałe	Aktywa trwałe / Liczba zatrudnionych	Rośnie
5	Wskaźnik „skrośny”	Stopa wartości dodanej × Wskaźnik rotacji zapasów	Rośnie
6	Średni koszt robocizny	Koszty robocizny / Liczba zatrudnionych	Pozostaje bez zmian lub rośnie

Wydajność zatrudnionych (wydajności pracy) pozwala uzyskać odpowiedź na pytanie, jaką wartość przychodów netto ze sprzedaży generuje jeden zatrudniony. Na jego podstawie można ocenić pracochłonność produkcji, zaangażowanie pracowników produkcji podstawowej w osiąganie zakładanej wielkości sprzedaży, a także umiejętności handlowe pracowników firmy, ich kompetencje marketingowe i sprzedażowe. Niski i malejący poziom tego wskaźnika pozwala na wystawienie słabej oceny badanej firmie, nawet mimo jej dużego absolutnego wolumenu i wartości sprzedaży.

Wskaźnik wartości dodanej na jednego zatrudnionego informuje o stopniu, w jakim produktywność pracowników przekłada się na wartość dodaną tworzoną przez firmę. Pośrednio miernik ten może wskazywać również stopień przewagi kosztowej firmy w sektorze lub w porównaniu z głównymi konkurentami. Za wartość dodaną można uznać liczbowy wyraz nowo wytworzonej wartości i można ją wyznaczyć z różnicy między osiągniętym przez firmę przychodem ze sprzedaży a wartością nakładów poniesionych na zakup dóbr i usług wytworzonych przez inne podmioty gospodarcze. A zatem wartość dodana jest sumą przychodów ze sprzedaży pomniejszoną o całość nakładów (kosztów) materialnych bez amortyzacji, tj. o wartość zużytych materiałów, energii, materialnych usług obcych (transportowych, remontowych itp.) oraz świadczeń rzeczowych na rzecz pracowników.

Dla Wskaźnika udziału robocizny w wartości dodanej mamy zasadę, według której utrzymywanie wysokich wynagrodzeń jest dopuszczalne tak długo, dopóki wskaźnik ten jest względnie niski. Firma jest zaś nieproduktywna wtedy, gdy mimo niskich płac wskaźnik ten jest wysoki. Powszechnie spotykamy pogląd, iż wielkość tego miernika powinna być niższa od 40%. Wzorcowy poziom wskaźnika udziału robocizny w wartości dodanej zależy od sektora, np. w sektorach kapitałochłonnych wartości dużo niższe niż 40% są łatwe do uzyskania, natomiast w sektorach pracochłonnych wskaźnik bliski 40% lub nawet wyższy jest normą.

Wskaźnikiem wyposażenia majątkowego zatrudnionych w aktywa trwałe oceniamy także produktywność. Miernik ten odzwierciedla stopień nowoczesności (modernizacji) firmy. Skuteczne funkcjonowanie na konkurencyjnym rynku wymaga nowoczesnego wyposażenia majątkowego, nowych technologii. W gospodarce rynkowej firmy są słabe, które nie są w stanie zastępować siły roboczej kapitałem zaangażowanym w nowoczesne środki trwałe. Ogólna wartość wyposażenia w maszyny, urządzenia itd. podzielona przez liczbę pracowników ukazuje zatem poziom mechanizacji, automatyzacji i robotyzacji firmy.

Wskaźnik „skrośny” jest nietypowy, ponieważ jest iloczynem stopy wartości dodanej, czyli ilorazu między wartością dodaną a przychodami ze sprzedaży, oraz wskaźnika rotacji zapasów. Koncentruje on zatem uwagę na 2 krytycznych aspektach polityki handlowej firmy: (1) stopie marży ze sprzedaży oraz (2) rotacji zapasów produktów.

Wskaźnik średniego kosztu robocizny obrazuje zdolność firmy do zarządzania zasobami kadrowymi. Utrzymywanie na podobnym poziomie wielkości tego miernika przy jednoczesnym wzroście wydajności zatrudnionych może zapewnić wzrost zyskowności operacyjnej firmy.

 

Aktywność kapitałowa

Mówiąc o aktywności kapitałowej, należy zwrócić uwagę na  intensywność wykorzystania każdego składnika aktywów przedsiębiorstwa. Intensywność ta wyraża się wpływem składników aktywów na aktualny poziom wartości sprzedaży. Dlatego we wszystkich sześciu wskaźnikach mierzących aktywność (sprawność) wykorzystania zaangażowanych kapitałów w liczniku mamy zawsze wartość przychodów netto ze sprzedaży. Celem jest znalezienie odpowiedzi na pytanie jak za zmianą sprzedaży nadąża efektywność wykorzystania posiadanych zasobów majątkowych.

Wskaźniki perspektywy aktywności kapitału, wykorzystywane w diagnozie radarowej Nagashimy, przedstawia poniższa tabela.

Nr	Nazwa wskaźnika	Postać wskaźnika	Pozytywnie gdy wskaźnik:
1	Wskaźnik obrotu aktywów	Przychody netto ze sprzedaży / Aktywa ogółem	Większy od 1,0
2	Wskaźnik obrotu aktywów bieżących	Przychody netto ze sprzedaży / Aktywa bieżące	Większy od 2,0
3	Wydajność aktywów trwałych	Przychody netto ze sprzedaży / Aktywa trwałe	Pozostaje bez zmian lub rośnie
4	Rotacja należności	Przychody netto ze sprzedaży / Średni stan należności	Rośnie
5	Rotacja zapasów	Przychody netto ze sprzedaży / Średni stan zapasów	Rośnie
6	Rotacja zobowiązań bieżących	Przychody netto ze sprzedaży / Średni stan zobowiązań bieżących	Maleje

Wskaźnik obrotu aktywami większy od 1 pozwala wysoko ocenić sprawność wykorzystania zaangażowanych w firmę kapitałów oraz efektywność ich użycia w bieżącej działalności firmy. Warto zwrócić uwagę, że wskaźnik ten jest mniejszy, bliski jedności, w sektorach kapitałochłonnych, zaś zdecydowanie większy w przypadku działalności pracochłonnych.

Wskaźnik obrotu aktywami bieżącymi powinien przyjmować wielkość większą od 2,0. Dlaczego? W sprawności działania operacyjnego na rynku przede wszystkim liczą się aktywa obrotowe, które najczęściej stanowią od 50% do 80% całkowitego kapitału firmy. Są one podstawą zachowania przez przedsiębiorstwo płynności finansowej i zdolności płatniczej.

Wskaźnik wydajności aktywów trwałych ma tendencję do obniżania się kiedy firma dysponuje znaczną wartością majątku trwałego. Nie jest to problemem, jeśli większość majątku stanowią wysoko zaawansowane technologie i tego typu aktywa trwałe. Jeśli zaś majątek trwały stanowią głównie nieproduktywne aktywa (np. przestarzałe maszyny, nieużywane nieruchomości itd.), niski wskaźnik wydajności aktywów trwałych możesz odebrać jako wzrost ryzyka działalności gospodarczej.

Wskaźnik obrotu dotyczący inkasowania należności powinien być wysoki i rosnący, co oznacza szybkie i skuteczne odzyskiwanie środków pieniężnych od odbiorców. Mogą być one następnie błyskawicznie wykorzystywane do finansowania działalności operacyjnej, aktywizując tym samym firmę i wzmacniając jej pozycję na rynku.

Rotacja zapasów to okres, jaki musi upłynąć na całkowitą zamianę nabytych materiałów w produkt gotowy i wpływy gotówki z jego sprzedaży na rynku. Wysoki poziom wskaźnika rotacji zapasów informuje o sprawnej polityce produkcyjnej i handlowej badanej firmy. Niski wskaźnik rotacji zapasów wskazuje zaś na nieskuteczność planowania produkcji w odniesieniu do popytu, np. na skutek złych prognoz sprzedaży.

Wskaźnik rotacji zobowiązań bieżących na wysokim poziomie oznacza zagrożenie i niepewność w osiągnięciu dodatnich operacyjnych przepływów gotówki. Malejący zaś poziom tego wskaźnika może np. oznaczać zdobywanie przewagi firmy nad jej dostawcami i innymi podmiotami najbliższego otoczenia gospodarczego. Najważniejsze w odniesieniu do wskaźnika rotacji zobowiązań bieżących jest to, aby był on niższy w porównaniu do wskaźnika rotacji należności.

 

Stabilność finansowa

Na potrzeby analizy radarowej Nagashimy, stabilność finansową poprawnie oszacujemy przy wykorzystaniu sześciu wskaźników finansowych, które przedstawia poniższa tabela. Słabe wyniki, w przypadku choćby jednego z tych wskaźników, powinno się traktować za poważny sygnał ostrzegawczy przestrzegający przed potencjalnym bankructwem!

Nr	Nazwa wskaźnika	Postać wskaźnika	Pozytywnie gdy wskaźnik:
1	Płynność bieżąca	Aktywa bieżące / Zobowiązania bieżące	Przyjmuje wielkość od 1,50 do 2,00
2	Aktywa trwałe do kapitału stałego	Aktywa trwałe / (Kapitał własny + Zobowiązania długoterminowe)	Maleje, jest mniejszy od 100%
3	Płynność szybka	(Aktywa obrotowe – Zapasy) / Zobowiązania bieżące	Przyjmuje wielkość około 1,00
4	Aktywa trwałe do kapitału własnego	Aktywa trwałe / Kapitał własny	Maleje
5	Finansowanie aktywów kapitałem własnym	Kapitał własny / Aktywa ogółem	Rośnie lub pozostaje bez zmian, wynosi min. 40% – 45%
6	Wskaźnik obciążenia odsetkami	Odsetki / Przychody netto ze sprzedaży	Maleje; najlepiej około 2%

Wskaźnik bieżącej płynności finansowej służy do sprawdzenia, czy firma dysponuje odpowiednim potencjałem w posiadanym majątku obrotowym do bieżącego osiągania wpływów gotówki z ich zagospodarowania i wykorzystania tych strumieni do spłaty bieżących zobowiązań wobec dostawców, pracowników, instytucji publicznoprawnych itd. Wskaźnik ten pokazuje możliwości zachowania krótkoterminowej zdolności płatniczej firmy i powinien kształtować się w przedziale od 1,50 do 2,00.

Wskaźnik prezentujący relację wartości aktywów trwałych do kapitału stałego ogółem, podobnie jak związany z nim wskaźnik relacji aktywów trwałych do kapitału własnego (nr 4 w wykazie mierników stabilności zamieszczonych w tabeli powyżej), ostrzega o przeinwestowaniu. Stabilność finansowa jest zagwarantowana, gdy inwestycje w aktywa trwałe zostały zrealizowane i są prowadzone w granicach sumy posiadanego kapitału własnego lub kapitału stałego. Negatywnie oceniamy zatem uzależnienie środków trwałych od krótkoterminowych zobowiązań.

Wskaźnik szybki można interpretować jako bardziej rygorystyczny w ocenie krótkoterminowej stabilności finansowej niż omawiana wcześniej miara płynności bieżącej. Oparty jest bowiem na wartości aktywów obrotowych o bardziej pieniężnym charakterze, jakimi są należności i inwestycje krótkoterminowe, bez zapasów. Idealna wielkość tego wskaźnika dla firm o charakterze produkcyjnym powinna wynosić około 1,00. Firmy zajmujące się działalnością handlową zwyczajowo mają niższy wymiar wskaźnika szybkiego (średnio około 0,30) i nie można tego traktować jako utratę przez nie płynności i stabilności finansowej.

Wskaźnik Finansowania aktywów kapitałem własnym ocenia niezależność firmy od zewnętrznych źródeł finansowania, jakimi są np. kredyty bankowe. Jeśli wielkość tego miernika jest niska, firma cierpi na zbyt wysokie zadłużenie i związane z nim wysokie obciążenia kosztami finansowymi z tytułu odsetek. A to zwiększa jej ryzyko kredytowe, grozi utratą długoterminowej płynności finansowej, zwłaszcza w czasie recesji czy dekoniunktury. Dolna granica bezpieczeństwa finansowego firmy jest osiągnięta wówczas, gdy wskaźnik pokrycia aktywów ogółem kapitałem własnym osiąga wielkość w granicach 40-45%.

Wskaźnik obciążenia odsetkami porównuje obciążenia odsetkowe firmy w skali roku do rocznego wolumenu sprzedaży. Mniej niż 2% jest dopuszczalne w przypadku firm produkcyjnych, zaś 1% – w przypadku handlowych.

 

Perspektywy wzrostu

Dynamikę rozwoju przedsiębiorstwa w perspektywie piątej ocenia się uwzględniając wskaźniki wzrostu sześciu kategorii ekonomicznych: zysku netto, wartości dodanej, przychodów netto ze sprzedaży, kapitału własnego, aktywów i zatrudnienia. Wzorcowy układ nierówności wzajemnych zależności poszczególnych stóp wzrostu kształtuje się następująco:

ΔZ < ΔA < ΔPS < ΔWD < ΔZn < ΔKW

gdzie:

ΔZ – dy­na­mi­ka Zatrudnienia,

ΔA – dy­na­mi­ka Aktywów,

ΔPS – dy­na­mi­ka Przychodów ze Sprzedaży,

ΔWD – dy­na­mi­ka Wartości Dodanej,

ΔZn – dy­na­mi­ka Zy­sku Net­to,

ΔKW – dy­na­mi­ka Kapitału Własnego.

Jeśli powyższe nierówności byłyby odwrócone w kilku miejscach lub w całości przedstawionego układu, mogłoby to być symptomem ryzyka wystąpienia poważnych negatywnych konsekwencji dla badanej firmy. A dokładnie? Jeżeli tempo wzrostu kapitału własnego jest większe od tempa wzrostu zysku netto to niewątpliwie oznacza to wzrost wartości przedsiębiorstwa. Jeżeli tempo wzrostu dodanej jest większe od tempa wzrostu przychodów ze sprzedaży, to obserwuje się przyrost lub obniżkę kosztów. Jeżeli tempo wzrostu sprzedaży jest większy od tempa wzrostu aktywów następuje przyrost produktywności majątku. Jeżeli tempo wzrostu aktywów jest większe od tempa wzrostu zatrudnienia, to oznacza zmniejszenie pracochłonności produkcji, wzrost wydajności oraz lepsze wyposażenie w intensywne czynniki produkcji.

Dla uporządkowania wiedzy, w poniższej tabeli prezentujemy formuły oraz interpretacje wskaźników używanych w ocenie perspektyw wzrostu, czyli ostatniej części analizy radarowej Nagashimy.

Nr	Nazwa wskaźnika	Postać wskaźnika	Pozytywnie gdy wskaźnik:
1	Wskaźnik wzrostu (dynamiki) kapitału własnego	Kapitał własny (t-1) / Kapitał własny t x 100%	Rośnie oraz większy od wskaźnika 2.
2	Wskaźnik wzrostu (dynamiki) zysku netto	Zysk netto (t-1) / Zysk netto t x 100%	Rośnie oraz większy od wskaźnika 3.
3	Wskaźnik wzrostu (dynamiki) wartości dodanej	Wartość dodana (t-1) / Wartość dodana t x 100%	Rośnie oraz większy od wskaźnika 4.
4	Wskaźnik wzrostu (dynamiki) przychodów ze sprzedaży	Kapitał własny (t-1) / kapitał własny t x 100%	Rośnie oraz większy od wskaźnika 5.
5	Wskaźnik wzrostu (dynamiki) aktywów	Kapitał własny (t-1) / kapitał własny t x 100%	Rośnie oraz większy od wskaźnika 6.
6	Wskaźnik wzrostu (dynamiki) zatrudnienia	Kapitał własny (t-1) / kapitał własny t x 100%	Rośnie

Więcej o wzorcowych układach nierówności można znaleźć tutaj.

 

Podsumowując: Pamiętajmy, analiza finansowa nigdy nie wyczerpuje znamion kompletnej analizy kredytowej. Aby dobrze zrozumieć liczby prezentowane w sprawozdaniach finansowych, ale także całościowy profil kredytowy kontrahenta, należy poznać dokładnie jego biznes oraz specyfikę działalności, a także otoczenie branżowe i makroekonomiczne. A tego przecież w sprawozdaniach nie widzimy! Znajomość tej niewątpliwie skomplikowanej techniki analizy finansowej powinna pobudzać do myślenia opartego na logice i sprzyjać pogłębianiu oceny i interpretacji osiąganych przez analizowane przedsiębiorstwa wyników. Zaprezentowana metoda analizy finansowej poprzez wykres radarowy Nagashimy jest niewątpliwie narzędziem zaawansowanej analizy finansowej.

 

---

źró­dła:

Ewa Maćkowiak, Ze­szy­ty Na­uko­we Uni­wer­sy­te­tu Szcze­ciń­skie­go, Zarządzanie efektywnością finansową współczesnego przedsiębiorstwa a jego wartość, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 47, 2011

Andrzej Kowalczuk, Ze­szy­ty Na­uko­we Uni­wer­sy­te­tu Szcze­ciń­skie­go, Analiza konkurencyjności największych podmiotów branży budowlanej z województwa podlaskiego na tle sektora, w oparciu o Radar Nagashimy, Wydział Ekonomii i Zarzadzania, Uniwersytet w Białymstoku, Toruń, 2015

Bossak, J. W., Bieńkowski, W. Miedzynarodowa zdolność konkurencyjna kraju i przedsiębiorstw. Wyzwania dla Polski na progu XXI wieku., Oficyna Wydawnicza SGH w Warszawie, Warszawa, 2005.